Docenten: omarm de chatbot-plagiaat
Bronnenkritiek en prompting zijn de nieuwe schoonschrijverij
Beste docenten aan het hoger onderwijs van Nederland,
Dit artikel is eerder verschenen op LinkedIn.
Ik zie dagelijks studenten die worstelen met hun studie en scriptie, net als jullie. En elke dag probeer ik hen te helpen slimmer te worden, meer zelfvertrouwen te krijgen, en liefde voor hun vak te ontwikkelen, net als jullie. Het grootste verschil tussen jullie en mij is: ik deel geen cijfers uit, en wat studenten met mij bespreken is aan strikte vertrouwelijkheidsregels gebonden. Daardoor zie ik, naar ik aanneem meer dan jullie, dat een zeer hoog aantal studenten gebruik maakt van de nieuwe rage: ChatGPT. Drie voorbeelden van hoe studenten het gebruiken, en sommige voorbeelden verbazen je wellicht. En ook: hoe je deze vorm van fraude detecteert.
Rechtstreekse fraude
De meestgebruikte vorm van gebruik van ChatGPT is ronduit frauduleus. Je voert een commando in, zoals "schrijf een wetenschappelijk essay over het wetenschappelijke debat over het effect van slaapmedicatie op verkeersongelukken vanuit juridisch oogpunt met verwijzingen volgens de Juridische Leidraad voor auteurs", en voilà, een volledig, enigszins oppervlakkig, maar perfect gestructureerd essay verschijnt. De student hoeft verder niks meer toen dan diens naam erboven zetten, en het essay is inleverklaar.
Ik leg studenten uit dat dit essay op deze wijze inleveren diplomafraude is. Soms zeggen ze slim: "Je mag je werk niet door een ander laten schrijven, maar dit is niet door een ander geschreven." Of: "De plagiaatchecker kan dit niet oppikken". Beide stellingen zijn waar, maar raken natuurlijk aan het hart van wat plagiaat is: niet je eigen diploma verdienen met je eigen denk- en schrijfwerk.
Wil je echt gesnapt worden en gestraft worden? Wil je echt je diploma riskeren? Wil je eventueel zelfs vervolgd worden en geen togaberoep meer kunnen uitvoeren? Maar vooral: wil je echt afstuderen en de rest van je leven weten dat je je eigen diploma niet hebt verdiend? Gun je het je cliënten om door een jurist te worden geholpen die zijn eigen diploma niet heeft verdiend?
Deze vorm van fraude is gemakkelijk te detecteren, mits je voldoende tijd hebt per student om ook samen naar het proces te kijken. "Ik zie dat je hier hebt gekozen voor x, en niet voor y, waarom is dat?" is een vraag die altijd beantwoord kan worden door een student die wèl het eigen werk heeft geschreven, en nooit door een student die dat niet heeft gedaan.
Literatuur schrapen
Een tweede manier om de chatbot te gebruiken voor de studie, is door ChatGPT te vragen een bronnenlijst samen te stellen. "Geef mij een volledige bronnenlijst in APA-stijl met alle artikelen gepubliceerd tussen 2010 en nu over de effectiviteit van behandelmethodes van angststoornissen bij nonbinaire pubers" levert alvast een stevig begin op van een literatuurlijst van een scriptie.
De vraag is, of dit een probleem is. Sinds de introductie van Google Scholar is het zoeken naar literatuur steeds meer afhankelijk van (onzichtbare) slimme algoritmes, die daarmee ook bepalen wat waardevolle bronnen zijn en wat niet. Deze automatisch genereren is niet zo'n louterende bezigheid als zelf je lijst samenstellen (schreef ze enigszins sarcastisch), maar levert toch een snelle lijst met bronnen die de student daarna leest.
Toch vind ik dit bijna erger dan het creëren van de tekst, zeker voor wetenschappelijk onderzoek: je slaat daarbij de stap van kritisch zoeken en selecteren van bronnen helemaal over, en je beschouwt wetenschap daarmee als een keurig af boeketje bloemen dat je alleen nog maar in een vaasje hoeft te zetten. Kijken welke wetenschappers wie citeren en welke denkvelden er zijn, leidt op tot kritische wetenschapper.
Statistische code maken
De meest opmerkelijke wijze van chatbotgebruik vond ik bij studenten die code moesten maken voor hun statistische analyse, in SPSS, R, Stata of Python. "Write a code in SPSS for a regression analysis for the following data:" leidt tot een keurige en complete syntaxis. Ik vond dit een slimme vondst van de studenten, ik was er zelf nooit op gekomen.
Toch is ook deze werkwijze uiteraard niet zonder gevaar. Statistisch gezien kun je van alles aantonen - dat je van IKEA's in je land intelligenter wordt, dat piraten leiden tot global warming, dat je van veel cafés in je buurt depressief wordt - zonder te kijken naar de ware redenen achter de verbanden die je vindt.* Statistiek is meer dan alleen een nette code of een toegepaste formule - statistiek is bovenal logica.
Plagiaat en fraude voorkomen
Er zijn verschillende manieren om plagiaat door studenten te voorkomen met behulp van ChatGPT. Je kunt ChatGPT gebruiken om tekst te genereren die op een bepaald onderwerp lijkt, maar niet identiek is aan bestaande bronnen, dit kan helpen om studenten te stimuleren om hun eigen ideeën te ontwikkelen en te vermijden dat ze kopiëren. Tenslotte, kan ChatGPT gebruikt worden om studenten te onderwijzen over het belang van bronvermelding en de juiste manier om bronnen te citeren.
Enkele tips aan docenten:
Individuele begeleiding doet wonderen - als je een student veel ziet en spreekt, doorvraagt en meedenkt, dan is de kans dat een student (een deel van) de studie uitbesteedt miniem. Een student die niet weet waarom keuzes zijn gemaakt, valt direct door de mand
Geef studenten zelfvertrouwen! Studenten die niet zelf hun tekst, literatuur en code willen maken, denken dat de AI-software er beter in is dan zij. Een student met zelfvertrouwen zal veel gemakkelijker durven schrijven, zoeken en coderen - en er daarbij op vertrouwen dat hij of zij beter is dan ChatGPT.
Omarm kleine foutjes. Kleine foutjes zijn menselijk - een menselijke drummer is onregelmatiger dan een drumcomputer - en reken studenten niet te hard af op kleine onregelmatigheden.
Integreer ChatGPT in het onderwijs. Leer studenten hoe ze de juiste vragen moeten stellen aan de AI, en bovenal: leer hen kritisch te zijn op het resultaat. Welke gaten valt er te schieten in de tekst? Waarom heeft de AI een voorkeur voor wetenschappers met een bepaalde invalshoek? Welke andere keuzes had de chatbot kunnen maken in de code? En vooral: wat zijn de voor- en nadelen van deze nieuwe technologieën voor het vakgebied?
De chatbot gaat niet weg uit jullie colleges en lessen, sterker nog, de AI zal alleen maar slimmer worden en betere teksten, literatuurlijsten en code produceren. Jullie studenten zijn de toekomstige kenniswerkers, en die zullen de rest van hun leven op dagelijkse basis te maken hebben met deze software. Dat betekent dat ze niet alleen de chatbot voor zich kunnen laten werken, maar ook moeten leren om te gaan als hun eigen toekomstige leerlingen, studenten, klanten, patiënten en cliënten AI zullen gebruiken voor communicatie. Sterker nog, als nieuws alleen nog maar gegenereerd wordt door AI, hebben we de bronnenkritiek van de toekomstige denkers in jullie studentenbestand hard nodig.
Kortom: omarm de chatbot in plaats van deze te weren.
Nota bene: uiteraard is één alinea uit dit artikel gegenereerd door ChatGPT. Wie deze als eerste vindt, wint een boek van mij naar keuze.
Groeten van Kinge
Kinge Siljee is oprichter van Studiemeesters, freelance universitair docent, trainer van decanen en docenten, en ze heeft enkele boeken geschreven over studeren